Aanwijzingen voor de lezer

Deel 3 - Het werk als vertelling bevat een aantal hoofdstukken die samen, als een soort programmaboekje, de platonische fantasie in deze vorm van 'web-' en 'lees'opera willen afronden.

Na het inleidende hoofdstuk Ipsa canas - zing zelf, (waarin onder andere het nodige over wat onder platonische fantasie verstaan moet worden te vinden is) is er een korte inhoud van het verhaal, wat in een programmaboekje gebruikelijk is, in dit geval in de vorm van drie cruciale passages uit de Aeneis. Daarna is er de rolverdeling van zowel de solisten als de leden van het koor en van de figuranten.
Aan het libretto wordt sub rosa gewerkt, dat wil zeggen 'in het geheim' - buiten de website om. Daarom is hier alleen een kort overzicht van de hoofdpunten van de fabel van de fantasie en een iets meer uitgewerkte versie van de korte inhoud van deel 1 als vertelling te vinden.
Verder heb ik, zij het met één toevoeging (de laatste zin), het sluitstuk van een lezing die ik in 2000 in het Nederlands Instituut voor Mediakunst Montevideo/TimeBasedArts gehouden heb, ter afsluiting in dit derde deel opgenomen.

Het project De k van Skylla is, met onderbrekingen, gedurende zeven jaar in ontwikkeling geweest. Het is de vraag of het project ooit geheel voltooid en als ‘echte’ voorstelling opgevoerd zal worden. Daar komt bij dat bij een werk waarin diverse vormen van hybris centraal zijn komen te staan, de bedenker extra behoedzaam moet zijn om niet buiten de grenzen van zijn eigen kunnen te treden. (Vandaar ook de aansporing ipsa canas oro van zojuist: ik vraag u, zing zelf.)

Zijn de ambities waarmee dit project begon daarmee overboord gezet? Is de leesopera dan toch in de betekenis die ‘closet drama’ ook heeft, een ‘onuitvoerbare’ opera geworden? Op het eerste gezicht misschien wel. Maar vanuit het besef dat de tegenstelling tussen een opvoeringsgericht dramatisch werk en een dramatisch werk om te lezen dankzij technische vooruitgang en veranderingen in de manier waarop naar theater gekeken wordt tegenwoordig zeer relatief geworden is: de tijd zal het leren.

(ndk - 02.10.17)